HEMOROİD VE BESLENME

Varislere benzer şekilde makat çevresinde ve biraz daha yukarısı olan rektumun alt kısmında şişmiş damarlarla karakterize rahatsızlığa hemoroid ya da basur denir. Hemoroide nedeni olabilecek pek çok sebep bulunur; fakat çoğu zaman hemoroidin neden kaynaklandığı tam olarak anlaşılamaz. Hemoroidler, anüsün dış kısmında cilt altında yerleşim gösteriyorsa eksternal, rektum dediğimiz kalın bağırsağın son kısmında bulunuyorsa internal hemoroid olarak adlandırılır.
Hemoroidlerde her zaman belirti görülmez. Ancak çoğu zaman kaşıntı, rahatsızlık hissi ve kanama gibi belirtilerle kendini gösterir. Hemoroid içerisinde kan pıhtısı oluşursa şiddetli bir ağrıya neden olur. Tedavi için pıhtının boşaltılması gerekebilir.
Çoğu kişi, evde uygulanabilecek tedavilerle ve yaşam tarzı değişiklikleriyle belirtilerden kısmen ya da tamamen kurtulabilir.
Hemoroid ile beslenme arasında doğrudan bir ilişki vardır. Beslenme alışkanlığına bağlı olarak kabızlık daha sık görülür ve kabızlık hemoroid oluşumunda en önemli etkiler arasındadır. Tuvalette uzun süre kalma alışkanlığı da sık rastlanılan hemoroide yol açan durumlardandır. Acı, baharatlı yiyeceklerin tüketimi bazı toplumlarda daha yaygındır, buna bağlı olarak makatta yanma ve ağrı hissi oluşur ve dışkılama esnasında ıkınmaya sebep olarak hemoroid riskini artırır.
Hemoroid rahatsızlığının oluşumunun önüne geçmek, hemoroidin ilerlemesini engellemek ve hemoroid hastalığından kaynaklanan şikayetleri azaltmak için mutlaka beslenmede uyulması gerekenlere dikkat edilmelidir.
Tüketilmesi önerilen besinler:
- Günlük ortalama 30 gram lif tüketimine dikkat edilmelidir. Bu noktada meyve, sebzeler ve kurubaklagiller lif alımına katkı sağlayan temel besinlerdir.
- Sebzeler: Olabildiğince her öğünde tüketilmelidir, bağırsağın rahat çalışmasını sağlar ve kabızlığı engeller. Brokoli, ıspanak, lahana, kereviz, karnıbahar, enginar, pırasa, bürüksel lahanası, bamya, bezelye gibi besinlerin tüketilmesi önerilir. Sebzeler rahatsızlığın iyileşme sürecince de yardımcı olur. Kabızlığı önleyerek hemoroid rahatsızlığının tekrarlamasını da önler.
- Meyveler: Meyvenin kabuğu soyulmadan tüketilmesi, sebze gibi bağırsakta posa bıraktığından bağırsağın rahat düzenli çalışmasını sağlamakta ve kabızlığı engellemektedir. Elma, üzüm, armut, incir, kayısı gibi meyvelerin kurutulmuş veya komposto şeklinde de tüketilmesi önerilir. Vücut direncini artırmada sebze ve meyvelerin önemi oldukça büyüktür.
- Baklagiller: Bitkisel protein ve lif açısından zengin bir besin grubu olan baklagiller hemoroid rahatsızlığını önlemekte faydalıdır. Mercimek, bulgur, nohut, bakla, kuru fasulye gibi besinler önerilir.
- Kuruyemişler: Ceviz, fındık ve bademin gün içerisinde tüketilmesi önerilir.
- Kabızlık tedavisinde kayısının önemli bir yeri vardır, kayısı bağırsak hareketlerini artırarak kabızlığı çözer. Kayısı taze, kuru, komposto, kayısı suyu her ne şekilde olursa olsun tüketilmesi önerilir ve bütün hepsi oldukça etkilidir.
- Bunların yanında normal hayatımızda da büyük önem taşıyan suyu, düzenli ve yeterli miktarda tüketilmesi gerekmektedir. 2 veya 2,5 litre olması önerilir. Bağırsakların sağlıklı bir biçimde çalışmasını ve dışkının daha yumuşak ve daha kolay olmasını sağlar.
Tüketilmemesi gereken besinler:
- Acı, ekşi, baharatlı gıdalar: Acı yendiğinde yanma hissiyle tuvalette daha fazla ve şiddetli ıkınma ya da tuvalette daha uzun kalmak hemoroide sebep olabilir.
- Makat bölgesinde tahriş oluşturulabilen gıdalar: Domates, patlıcan, ve baharatlar bazen şikayetlere sebep olabilmekte böyle durumlarda hangi gıda olduğu tespit edilerek ondan uzak durmak gerekmektedir.
- Aşırı alkol kullanımı
- Fast-food tarzı yiyecekler
- Rafine gıdalar (hazır gıdalar)
- Tuzu çok fazla tüketmek
- Kahve, kola, çay gibi içeceklerdir.
- Süt ürünleri fazla tüketildiği durumda makat bölgesinde kaşıntıya neden olmaktadır.