ÜLSER VE BESLENME
Ülser; mide veya duedenumun (onikiparmak barsağı) mide asidi ve pepsin gibi sindirim sıvıları tarafından hasara uğraması sonucunda meydana gelir ve bu bölgelerde yara halini alır.
Midenin iç kısmının mide asidi ile parçalanması sonucu oluşan hastalık ise mide ülseri olarak bilinir. Mide asidinin üretimi ve miktarı her bünyede farklılık göstermektedir fakat bazı insanlarda aşırı üretim gerçekleşir.
Midenin iç kısmında, mideyi koruyan ve yapısının bozulmasını engelleyen katı bir tabaka bulunmaktadır. Katı tabakanın delinmesi ve buna bağlı mide asidinin aşırı üretimi midede yaralanmalara sebep olur. Aşırı sinir, stres, tedavi sürecinde doğru sonuçlanmayan gastrit, karaciğer yetersizliği, kalp rahatsızlıkları, sindirimi zor olan besinlerin aşırı şekilde tüketilmesi, fazla sigara, çay ve alkol tüketimi, bazı ilaçların uzun süre kullanılması mide ülserinin en büyük nedenleri arasındadır.
Özellikle ilk aşamada teşhis konulur ve tedaviye erken başlanırsa hastalığın tedavisi kolay bir şekilde gerçekleştirilir. Beslenmede ülser tedavisinde büyük öneme sahiptir. Ülser hastalarının beslenme programları kesinlikle yeterli ve dengeli olmalıdır.
Beslenmede Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Yemekler çok sıcak veya çok soğuk yenmemeli ve yavaş şekilde çok iyi çiğneyerek tüketilmelidir.
- Acılı ve çok baharatlı besinler mide mukozasını olumsuz etkiler. Mide asit salgılarını arttırır ve midede daha fazla harabiyete neden olur. Bu besinlerden uzak durulmalıdır.
- Aşırı salçalı yemekler, ketçap gibi besinlerden uzak durulmalıdır.
- Tuzlu besinler gastrik mukozayı olumsuz etkileyebileceğinden normal oranlarda tuz tüketilmeli, yemeklere ekstra tuz ilave etmekten kaçınılmalıdır. Salamura besinlerde tuz içeriğinden dolayı kısıtlanmalıdır.
- Portakal, mandalina gibi asit içeriği yüksek meyveler ve asitli içeceklerden uzak durulmalıdır.
- Kahve ve çay tüketimi normal sınırlarda tutulmalı. Kahve günde 1- 2 fincan, çay ise 3- 4 fincandan fazla tüketilmemelidir.
- Yağda kızartılmış etler, sucuk, pastırma, salam, sosis gibi şarküteri ürünlerinden uzak durulmalıdır.
- Rafine karbonhidratların olumsuz etkileri vardır. Şeker bazı hastalarda midede yanmaya neden olduğundan şeker tüketimi azaltılmalıdır.
- Doku onarımı ve yapımı için proteinden zengin besinler tüketilmelidir.
- Yağların, özellikle zeytinyağı gibi bitkisel sıvı yağların olumlu etkileri vardır.
- Posa yönünden uygun tüketim mutlaka sağlanmalıdır. Çünkü ülser tedavisi için kullanılan ilaçlar kabızlığa neden olabilmektedir. 25-30 gram posa alımı uygun tüketim miktarıdır. Suda eriyen posa denilen sebze, meyve ve yulaf kepeğinde bulunan posa türünün olumlu etkileri vardır.
- Kahve, çay ve diğer kafein içeren içecekler mide salgısını arttırıcı etkiye neden olurlar. Bu nedenle tüketimi bireye göre ayarlanmalıdır.
- Alkol ve sigaradan uzak durulmalıdır.
- Ülserli bireylerin dinlenmeleri ve düzenli olarak uyumaları gerekmektedir.
